พระพุทธองค์ตรัส, พุทธภาษิต, พุทธวจนะ, พุทธศาสนสุภาษิต, พุทธสุภาษิต
พระพุทธองค์ตรัส :
But he who discared defilements,
Firmly established in moral precepts,
Possessed of self-control and truth,
Is indeed worthy of the yellow robe.ผู้หมดกิเลส มั่นคงในศีล
รู้จักบังคับตนเอง และมีสัตย์
ควรครองผ้ากาสาวพัสตร์แท้จริง
01 ОКТผู้ที่กิเลสครอบงำ
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
ไม่คู่ควรแก่การเคารพ
เรื่องพระเทวทัต ชาวบ้านหมู่มากลงมติถวายผ้าเนื้อดีแก่พระเทวทัต ภิกษุทั้งหลายโจษกันว่าผ้านั้นไม่เหมาะแก่พระเทวทัตหากแต่เหมาะสมกับพระอัครสาวก พระพุทธเจ้าจึงตรัสฉัททันตชาดก พร้อมภาษิตว่า….
พระพุทธองค์ตรัส :
whosoever, not freed from defilements,
Without self-control and truthfulness,
Should put on the yellow robe-
He is not worthy of it.คนที่กิเลสครอบงําใจ
ไร้การบังคับตนเองและไร้สัตย์
ถึงจะครองผ้ากาสาวพัสตร์
ก็หาคู่ควรไม่,
01 ОКТเหยื่อแห่งมาร
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
เหยื่อของพญามาร
ยมกวรรค เรื่องที่๖ เรื่องจุลกาลและมหากาลมหากาลและจุลกาล ๒ พี่น้องได้ออกบวช พระมหากาลเถระบรรลุอรหัตผล ส่วนพระจุลกาลถูกภรรยาทั้ง ๒ จับสึกโดยเปลื้องผ้ากาสาวะ ภิกษุทั้งหลายเกรงว่าพระมหากาลเถระจักโดนภรรยาจับสึกเช่นนั้นบ้าง พระพุทธเจ้าจึงตรัสภาษิตว่า….
พระพุทธองค์ตรัส :
As the wind overthrows a weak tree,
So does Mara overpower him
Who lives attached to sense pleasures
Who lives with his senses uncontrolled,
Who knows not moderation in his food,
And who is indolent and inactive.มารย่อมสามารถทําลายบุคคล
ผู้ตกเป็นทาสของความสวยงาม
ไม่ควบคุมการแสดงออก
ไม่รู้ประมาณในโภชนาหาร
เกียจคร้านและอ่อนแอ
เหมือนลมแรงพัดโค่นต้นไม้ที่ไม่แข็งแรง,
เวรย่อมระงับ
พระพุทธองค์ตรัส :
As the wind does not overthrow a rocky mount,
So Mara indeed does not overpower him
Who lives unattached to sense pleasures,
Who lives with his senses well-controlled,
Who knows moderation in his food,
And who is full of faith and high vitality.มารย่อมไม่สามารถทําลายบุคคล
ผู้ไม่ตกเป็นทาสของความสวยงาม
รู้จักควบคุมการแสดงออก
รู้ประมาณในโภชนาหาร
มีศรัทธา และมีความขยันหมั่นเพียร
เหมือนลมไม้สามารถพัดโค่นภูเขา
30 СЕПเหตุแห่งความพินาศ
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
เวรย่อมระงับด้วยการไม่จองเวร
ภิกษุชาวเมืองโกสัมพีเหล่าพระธรรมกถึก และพระวินัยธรทะเลาะแตกแยกกัน ไม่ยอมกระทําสังฆกรรมร่วมกัน แม้พระพุทธเจ้าตรัสห้ามพร้อมแสดงลฏกิกชาดก ๑๑ และวัฏฏกชาดก ๑๒ ภิกษุทั้งหลายก็ไม่เชื่อฟ้ง พระพุทธเจ้าจึงหลีกไปอยู่ในป่า เหล่าอุบาสกอุบาสิกาทั้งหลายบังคับให้ภิกษุขอขมาพระพุทธเจ้า เมื่อพระพุทธเจ้าเสด็จกลับมา พระองค์จึงตรัสภาษิตว่า
พระพุทธองค์ตรัส :
The common people know not
That in this Quarrel they will perish,
But those who realize this truth
Have their Quarrels calmed thereby.คนทั่วไปมักนึกไม่ถึงว่า ตนกําลังพินาศ
เพราะวิวาททุ่มเถียงกัน
ส่วนผู้รู้ความจริงเช่นนั้น
ย่อมไม่ทะเลาะกันอีกต่อไป
30 СЕПเวรย่อมสิ้นสุด
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
เวรย่อมระงับด้วยการไม่จองเวร
เรื่องความเกิดขึ้นของนางกาลียักษิณี หญิง ๒ คนติดตามจองเวรกันหลายชาติจนชาติปัจจุบันผู้หนึ่งเกิดป็นสตรีผู้หนึ่งเกิดเป็นนางกาลียักษิณีพระพุทธเจ้าได้ตรัสห้ามนางกาลียักษิณีและตรัสภาษิตสอนทั้ง ๒ ว่า…
พระพุทธองค์ตรัส :
At any time in this world,
Hatred never ceases by haterd,
But through non-hatred it ceases,
This is an eternal law.แต่ไหนแต่ไรมา ในโลกนี้
เวรไม่มีระงับด้วยการจองเวร
มีแต่ระงับด้วยการไม่จองเวร
นี้เป็นกฎเกณฑี่ตายตัว
29 СЕПเวรย่อมระงับ
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
เวรย่อมไม่ระงับ
พระติสสเถระบวชเมื่อตอนแก่ ถือตัวว่าเป็นพระญาติวงศ์ของพระพุทธเจ้า มีความเย่อหยิ่งต่อภิกษุทั้งหลาย ภิกษุทั้งหลายและพระพุทธเจ้าตักเตือนเท่าไรก็ไม่เชื่อฟัง ยังคงถือทิฏฐิมานะ พระพุทธเจ้าจึงตรัสภาษิตว่า…
‘He abused me, he beat me,
He defeated me, he robbed me;
In those who harbour such thoughts
Hatred never ceases.ใครมัวคิดอาฆาตว่า
“มันด่าเรา มันทำร้ายเรา
มันเอาชนะเรา มันขโมยของเรา”
เวรของเขาไม่มีทางระงับ
เวรย่อมระงับ
‘Heabused me, he beat me,
He defeated me, he robbed me’
In those who harbour not such thoughts
Hatred finds its end.ใครไม่คิดอาฆาตว่า
“มันด่าเรา มันทำร้ายเรา
มันเอาชนะเรา มันขโมยของเรา”
เวรของเขาย่อมระงับ
29 СЕПกรรมติดตามเหมือนเงา
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
สุขอยูู่ที่ใจ
มัฏฐกุณฑลีเป็นบุตรของอทินนปุพพกพราหมณ์ผู้ตระหนี่ถี่เหนียว เมื่อมัฏฐกุณฑลีป่วยหนัก พราหมณ์ไม่ยอมรักษาเพราะกลัวเสียทรัพย์จนบุตรตาย บุตรไปเกิดในดาวดึงสเทวโลก เพราะอํานาจของการระลึกถึงพระพุทธเจ้าเป็นพุทธานุสติ ภายหลังพระพุทธเจ้าเสด็จไปโปรดทั้งมัฏฐกุณฑลีเทพบุตร และอทินนปุพพกพราหมณ์จนบรรลุโสดาปัตติผล โดยพระพุทธเจ้าได้กล่าวภาษิตว่า
พระพุทธองค์ตรัส :
พระพุทธองค์ตรัส :
สิ่งทั้งหลายทั้งปวงสำคัญที่ใจ
ใจประเสริฐสุด สำเร็จได้ด้วยใจ
ถ้าพูดหรือทำสิ่งใดด้วยใจบริสุทธิ์
ความสุขย่อมติดตามเขา
เหมือนเงาติดตามตน
28 СЕПใจเป็นใหญ่
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
สำคัญที่ใจ
พระจักขุบาล…บําเพ็ญสมณธรรมโดยถือเนสัชชิกธุดงค์ จนตาบอดพร้อมกับบรรลุเป็นอรหัตผลสุกขวิปัสสโก ภิกษุโจษกันถึงบุพกรรมของพระจักขุบาลว่าเป็นเพราะเหตุใดตาจึงบอด พระพุทธเจ้าจึงเล่าบุพกรรมของพระจักขุบาลแก่ภิกษุทั้งหลายว่าในอดีตชาติพระจักขุบาลปรุงยาพิษหยอดตาผู้อื่นทําให้ผู้อื่นตาบอดพร้อมตรัสภาษิตว่า…
พระพุทธองค์ตรัส :
พระพุทธองค์ตรัส :
สิ่งทั้งหลายทั้งปวงสำคัญที่ใจ
ใจประเสริฐสุด สำเร็จได้ด้วยใจ
ถ้าพูดหรือทำสิ่งใดด้วยใจชั่ว
ความทุกข์ย่อมติดตามเขา
เหมือนล้อหมุนเต้าตามเท้าโค
13 ОКТจิตตนนั้นฝึกยากยิ่ง
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
จิตตนฝึกยาก
พระเมฆิยเถระปล่อยให้ความวิตก ๓ อย่างเข้าครอบงํา พระพุทธเจ้าจึงตรัสภาษิตว่า….
พระพุทธองค์ตรัส :
The flickering , fickle mind,
Difficult to guard, difficult to control,
The wise man straightens,
As a fletcher straightens an arrow.จิตดิ้นรน กลับกลอก
ป้องกันยาก ห้ามยาก
คนมีปัญญาสามารถดัดให้ตรงได้
เหมือนช้างดัดลูกศร,13 ОКТบำเพ็ญจิต
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดาจิตตนฝึกยาก
พระเมฆิยเถระปล่อยให้ความวิตก ๓ อย่างเข้าครอบงํา พระพุทธเจ้าจึงตรัสภาษิตว่า….
พระพุทธองค์ตรัส :
The flickering , fickle mind,
Difficult to guard, difficult to control,
The wise man straightens,
As a fletcher straightens an arrow.จิตดิ้นรน กลับกลอก
ป้องกันยาก ห้ามยาก
คนมีปัญญาสามารถดัดให้ตรงได้
เหมือนช้างดัดลูกศร,10 ОКТความเย่อหยิ่งลำพองตน
พระพุทธองค์ตรัส :Though little he recites the Sacred Texts,
But puts the precepts into practice,
Forsaking lust, hatred and delusion,
With rigth knowledge, with mind well freed,
Cling to nothing here or hereafter,
He has a share in religious life.ถึงจะท่องจําตําราได้น้อย
แต่ประพฤติชอบธรรม
ละราคะ โทสะ และโมหะได้
รู้แจ้งเห็นจริง มีจิตหลุดพ้น
ไม่ยึดมั่น ถือมั่น ทั้งปัจจุบันและอนาคต08 ОКТความเย่อหยิ่งลำพองตน
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
คนชั่วย่อมเดือนร้อนทั้งสองโลก
ภิกษุ ๒ รูปเป็นสหายกัน รูปหนึ่งถือทางวิปัสสนาธุระบรรลุอรหัตผลมีลูกศิษย์มากมาย อีกรูปหนึ่งถือทางคันถธุระ เชี่ยวชาญพระไตรปิฎก หากแต่มิอาจยังคุณวิเศษใดๆ ให้เกิดแก่ตนได้ ภิกษุปุถุชนมีความริษยาพระเถระขีณาสพจึงท้าทายตอบปัญหาธรรม พระพุทธเจ้าเสด็จไปยังที่นั้น แล้วตรัสถามเรื่องการปฏิบัติมีคําถามเรื่องรูปฌาน อรูปฌาน เป็นต้น ภิกษุขีณาสพตอบปัญหานั้น ได้ทั้งสิ้น แต่ภิกษุปุถุชนตอบปัญหาไม่ได้เลย พระพุทธเจ้าจึงตรัสภาษิตว่า…
พระพุทธองค์ตรัส :Though much he recites the Sacred Texts,
But acts not accordingly, the heedless man
is like the cowherd who counts others’kine;
He has no share in religious life.คนที่ท่องจําตําราได้มาก
แต่มัวประมาทเสีย ไม่ทําตามคําสอน
ย่อมไม่ได้รับผลที่พึงได้จากการบวช
เหมือนเด็กเลี้ยงโค นับโคให้คนอื่นเขา,07 ОКТคนดีย่อมไปสู่สุคติ
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
คนทำดีสุขใจทั้ง 2 โลก
นางสุมนาเทวีบุตรสาวคนเล็กของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เป็นพระอริยบุคคลชั้นพระสกิทาคามีเมื่อใกล้ตายได้เรียกอนาถบิณฑิกเศรษฐีว่า น้องชาย เพราะอนาถบิณฑิกเศรษฐีเป็น พระอริยบุคคลชั้นพระโสดาบันเท่านั้น อนาถบิณฑิกเศรษฐีมีความเสียใจคิดว่าบุตรสาวเพ้อด้วยพิษไข้ เข้าเฝ้าพระพุทธเจ้าเพื่อกราบทูล พระพุทธเจ้าจึงตรัสแสดงภูมิธรรมและภพเกิดของนางอนาถบิณฑิกเศรษฐีจึงกล่าวว่านางเป็นสุขในโลกทั้งสอง พระพุทธเจ้าจึงตรัสภาษิตว่า…
พระพุทธองค์ตรัส :Here he is happy, hereafter he is happy,
In both worlds the well-doer is happy;
Thinking; ‘Good have I done’, thus he is happy,
When gone to the state of bliss.คนทําดีย่อมสุขใจในโลกนี้
คนทําดีย่อมสุขใจในโลกหน้า
คนทําดีย่อมสุขใจในโลกทั้งสอง
เมื่อคิดว่าตนได้ทําแต่บุญกุศล ย่อมสุขใจ
ตายไปเกิดในสุคติยิ่งสุขใจยิ่งขึ้น06 ОКТบาปอันมหันต์
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
คนชั่วย่อมเดือนร้อนทั้งสองโลก
พระเทวทัตกระทําอนันตริยกรรมตกลงสู่อเวจีมหานรก ภิกษุทั้งหลายกล่าวโจษกันว่า พระเทวทัตต้องทุกข์ทั้งในขณะมีชีวิตอยู่และขณะตายแล้ว พระพุทธเจ้าจึงตรัสภาษิตว่า…
พระพุทธองค์ตรัส :Here he laments, hereafter he laments,
In both worlds the evil-doer laments;
Thinking; ‘Evil have I done’, thus he laments,
Furthermore he laments,
When gone to a state of woe.คนทําชั่วย่อมเดือดร้อนในโลกนี้
คนทําชั่วย่อมเดือดร้อนในโลกหน้า
คนทําชั่วย่อมเดือดร้อนในโลกทั้งสอง
เมื่อคิดได้ว่า ตนทําแต่กรรมชั่ว
ตายไปเกิดในทุคติยิ่งเดือดร้อนหนักขึ้น06 ОКТคนดีทำแต่ความดี
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
ทางไปสู่สุคติ
ธัมมิกอุบาสกตายแล้วไปเกิดในสวรรค์ชั้นดุสิต ภิกษุโจษกันเรื่องกุศลแห่งธัมมิกอุบาสก พระพุทธเจ้าจึงตรัสภาษิตว่า…พระพุทธองค์ตรัส :Here he rejoices, hereafter he rejoices,
In both worlds the well-doer rejoices;
He rejoices, exceedingly rejoices,
Seeing his own pure deeds.คนทําดีย่อมร่าเริงในโลกนี้
คนทําดีย่อมร่าเริงในโลกหน้า
คนทําดีย่อมร่าเริงในโลกทั้งสอง
คนทําดีย่อมร่าเริง เบิกบานใจยิ่งนัก
เมื่อมองเห็นแต่กรรมบริสุทธิ์ของตน05 ОКТทางไปสู่ทุกคติ
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
ทางไปสู่ทุคติ
นายจุนทสูกริกฆ่าสุกรเลี้ยงชีพตลอด ๕๕ ปีในที่สุดผลกรรมเข้าสนองต้องทรมานถึง ๗ วันก่อนตาย ตายแล้วไปเกิดในอเวจีมหานรก ภิกษุทั้งหลายโจษกัน พระพุทธเจ้าจึงตรัสภาษิตว่า
พระพุทธองค์ตรัส :Here he grieves, hereaafter he grieves,
In both worlds the evil-doer grieves;
He mourns, he is afflicted,
Beholding his own impure deeds.คนทําชั่วย่อมเศร้าโศกในโลกนี้
คนทําชั่วย่อมเศร้าโศกในโลกหน้า
คนทําชั่วย่อมเศร้าโศกในโลกทั้งสอง
คนทําชั่วย่อมเศร้าโศกเดือดร้อนยิ่งนัก
เมื่อมองเห็นแต่กรรมชั่วของตน04 ОКТผู้มีปัญญาย่อมหลุดพ้น
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
ไฟราคะ
พระนันทะเป็นพระภาดาของพระผู้มีพระภาคออกบวชเพราะเกรงพระทัย ภายหลังพระพุทธเจ้าฉวยพระหัตถ์นําไปยังดาวดึงสเทวโลก พระนันทะจึงบรรลุอรหัตผล ภิกษุทั้งหลายโจษกัน ว่าพระนันทะคงมีความปรารถนาในนางอัปสร พระพุทธเจ้าจึงตรัสภาษิตว่า…พระพุทธองค์ตรัส :Knowing the essential as the essential,
And the unessential as the unessential,
They who feed on right thoughts as such
Achieve the essential.เรือนที่มุงไม่เรียบร้อย
ฝนย่อมไหลย้อยเข้าได้
ใจที่ไม่อบรมฝึกหัด
ราคะกําหนัดย่อมครอบงํา,
พระพุทธองค์ตรัส :Even as rain into an ill-thatched house,
Even so lust penetrates an undeveloped mind.เรือนที่มุงเรียบร้อย
ฝนย่อมไหลย้อยเข้าไม่ได้
ใจที่อบรมเป็นอย่างดี
ราคะไม่มีวันเข้าครอบงํา04 ОКТเห็นกงจักรเป็นดอกบัว
พุทธภาษิตจากพระโอษฐ์พระศาสดา
คนเขลา
เรื่องสญชัยพระอัครสาวกทั้งสอง เมื่อบรรลุอรหัตผลแล้วปรารถนาจะให้สญชัยปริพาชกออกบวชด้วย ได้พยายามชักชวนสญชัยปริพาชก แต่สญชัยปริพาชกกล่าวว่าเมื่อคนโง่มากกว่าคนฉลาด ก็ให้คนโง่มาหาตน คนฉลาดไปหาพระสมณโคดม พระพุทธเจ้าทรงทราบความแล้วจึงตรัสภาษิตว่า…พระพุทธองค์ตรัส :In the unessential they imagine the essential,
In the essential they see the unessential;
They who feed on wrong thoughts as such
Never achieve the essential.ผู้ใดเห็นสิ่งที่ไม่เป็นสาระ ว่าเป็นสาระ
เห็นสิ่งที่เป็นสาระ ว่าไร้สาระ
ผู้นั้นมีความคิดผิดเสียแล้ว
ย่อมไม่ประสบสิ่งที่เป็นสาระ,
พระพุทธองค์ตรัส :Knowing the essential as the essential,
And the unessential as the unessential,
They who feed on right thoughts as such
Achieve the essential.ผู้ที่เข้าใจสิ่งที่เป็นสาระ ว่าเป็นสาระ
และสิ่งที่ไร้สาระว่าไร้สาระ
มีความคิดเห็นชอบ
ย่อมประสบสิ่งที่เป็นสาระ
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น
ร่วมแสดงความคิดเห็นได้ครับ